نگاهی به کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان و نکاتی درخصوص کمیته معاهداتی مربوطه
کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان (CEDAW) یک معاهده بینالمللی است که توسط سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۹ تصویب شد و هدف آن تضمین برابری حقوقی و رفع تبعیضهای جنسیتی در سطح جهانی است. این کنوانسیون بهویژه در راستای حقوق زنان و دختران طراحی شده است و به دولتها توصیه میکند که بهطور جامع و منسجم تبعیضهای جنسیتی را در همه ابعاد زندگی اجتماعی و فردی حذف کنند. این ابعاد شامل دسترسی برابر به آموزش، بهداشت، کار، و مشارکت در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی میشود.
> تا به امروز، ۱۸۹ کشور به کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان پیوستهاند. ایالات متحده آمریکا، پالائو، جمهوری اسلامی ایران، سومالی، سودان، واتیکان و تونگا کشورهایی هستند که هنوز به این کنوانسیون نپیوستهاند.
> کمیته رفع تبعیض علیه زنان (Committee on the Elimination of Discrimination against Women یا CEDAW Committee)
نهاد نظارتی است که مسئولیت نظارت بر اجرای کنوانسیون CEDAW را بر عهده دارد. این کمیته از ۲۳ کارشناس مستقل از کشورهای مختلف تشکیل شده است که بهطور دورهای گزارشهای کشورهای عضو را بررسی میکنند تا مطمئن شوند که دولتها به تعهدات خود در قبال کنوانسیون عمل میکنند.
> کمیته CEDAW همچنین در نقش مشاورهای به کشورهای عضو کمک میکند تا بتوانند سیاستها و اقدامات خود را برای ارتقای حقوق زنان و دختران بهبود بخشند. این کمیته همچنین بر اساس تجربیات و دستاوردهای کشورهای مختلف، نظریه کلی (Genaral Comments) را منتشر میکند. این نظریهها شامل توصیهها، تفسیرها و راهنماییهایی است که به کشورهای عضو کمک میکند تا در عمل به اهداف کنوانسیون دست یابند.
> چهار نظریه کی که اخیرا در گزارشی جدید، از سوی کمیته بهعنوان نقاط عطف عملکرد آن اعلام شدهاند، به شرح ذیل می باشد:
۱. نظریه کلی شماره۴۰: این جنرال کامنت بر اهمیت برابری جنسیتی و نمایندگی زنان در فرآیندهای تصمیمگیری تأکید دارد. بهویژه در حوزههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، این تفسیر میخواهد که دولتها تضمین کنند که زنان نه تنها در سطح بالا بلکه در تمامی سطوح تصمیمگیری حضور فعال داشته باشند. این کامنت بهطور خاص بر ضرورت ایجاد مکانیزمها و سیاستهای خاصی تأکید میکند که نمایندگی زنان در فرآیندهای تصمیمگیری را تسهیل کند و بهویژه بر ضرورت کاهش موانع فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تأکید میکند که زنان را از دستیابی به این موقعیتها باز میدارد. این جنرال کامنت همچنین بر آموزش و آگاهیسازی تأکید میکند تا از فرهنگهای تبعیضآمیز جلوگیری شود.
۲. نظریه کلی شماره ۳۹: این جنرال کامنت به مشکلات و چالشهای خاص زنان و دختران بومی در سطح جهانی میپردازد. بسیاری از زنان و دختران بومی در مناطق مختلف جهان با مشکلات خاصی نظیر دسترسی محدود به آموزش، بهداشت، حقوق اقتصادی، و خشونت مواجه هستند. این تفسیر دولتها را ملزم میکند که اقدامات ویژهای برای حمایت از زنان بومی انجام دهند. از جمله این اقدامات میتوان به تضمین حقوق مالکیت اراضی، دسترسی به منابع طبیعی، حفاظت از فرهنگ و زبانهای بومی، و تضمین حضور فعال زنان بومی در فرآیندهای تصمیمگیری اشاره کرد.
۳. نظریه کلی شماره ۳۸: تفسیری درخصوص قاچاق زنان و دختران در زمینه مهاجرت جهانی، که به مسئله قاچاق زنان و دختران در زمینه مهاجرت جهانی پرداخته و تأکید میکند که کشورها باید اقدامات جدی برای مبارزه با قاچاق و حمایت از قربانیان این جرم انجام دهند.
۴. نظریه کلی شماره ۳۷: تفسیری درخصوص ابعاد جنسیتی کاهش خطر بلایا در زمینه تغییرات اقلیمی، که به تأثیرات جنسیتی تغییرات اقلیمی و کاهش خطر بلایا پرداخته و تأکید میکند که سیاستها و برنامههای کاهش خطر بلایا باید به ابعاد جنسیتی و نیازهای خاص زنان توجه ویژهای داشته باشند.
>در نهایت، هدف اصلی کمیته CEDAW و این نظریه هی کلی، ارتقاء جایگاه حقوقی و اجتماعی زنان و دختران در سطح جهانی و حذف هرگونه تبعیض است. به همین دلیل، ارتقای همکاریهای بینالمللی و تشویق کشورهای عضو به اجرای مؤثر این کنوانسیون بهعنوان یکی از اولویتهای اصلی این کمیته باقی مانده است.
|