نکاتی که باعث «احساس ناامنی» در گفتگوی بین اعضای خانواده می‌شود

تینا چهارسوقی امین، گفت:ما همیشه می‌گوییم که با یکدیگر صحبت کنیم و ارتباط داشته باشیم اما چیزی که لازم است به آن توجه کنیم این است که لازمه‌های اولیه گفت وگو با انسان‌های امن را بدانیم، یعنی در مسیری قرار نگیریم که از این گفت‌وگو سرخورده شویم.

وی ادامه داد:‌ هرچقدر که ما افراد را به گفت‌وگو و حل مشکلات از طریق حرف زدن تشویق می‌کنیم باید به این قضیه هم توجه کنیم که آیا محیط و شرایط گفت‌وگو و حرف زدن ما به اندازه کافی امن است و ما احساس امنیت در آن گفت‌وگو و شرایط را داریم که بخواهیم این مسیر را پایدار ادامه دهیم.

امین بیان کرد: یکی از لازمه‌های اولیه برای اینکه ما انسان‌های امنی باشیم این است که در قدم اول فکر کنیم، از بقیه انتظار نداشته باشیم و از خودمان شروع کنیم؛ یعنی ساختن و بودن یک انسان امن فقط انتظار ما از بقیه نیست بلکه خومان هم باید آن شرایط را داشته باشیم‌ و در هر نقشی که هستیم؛ همسر، مادر و یا فرزند باید مانند آن رفیقی باشیم که موقع صحبت کردن با آن احساس امنیت کنیم.

این زبان شناس عنوان کرد: ما در طول روز از صبح تا شب بر اساس محیط های مختلفی که در آن قرار داریم و فعالیت می‌کنیم نقش‌های مختلفی داریم؛ از نقش داخل منزل تا نقش‌هایی که در خارج از منزل داریم که در همه اینها وجه اشتراک همان رفیق بودن در ارتباطات است.

وی متذکر شد:‌ما با دوستمان می‌توانیم به راحتی حرف بزنیم و یا گله کنیم همچنین می‌توانیم مسائل شخصی‌مان را به راحتی بیان کنیم و همه اینها با یک رفیق می‌تواند انجام شود که آن رفیق می‌تواند هر کدام از آن نقش ها باشد ما می‌توانیم در آن لحظه فرزند باشیم اما رفیق هم باشیم.

امین ابراز داشت:‌در ارتباطات ما در عین فرزند بودن می‌توان همسر هم باشیم اما همسری باشیم که رفیق هم هست در وهله اول همکار باشیم؛ به شیوه‌ای که ما احساس امنیت را ایجاد کنیم.

این زبان شناس افزود: در گفت‌وگو برخی مولفه‌های درونی هم وجود دارد؛ در قدم اول، لازم نیست ما در هر گفت‌وگو ثابت کنیم که من از شما بهتر یا بد تر هستم. اینکه ما ثابت می‌کنیم اگر کسی گله و شکایت می‌کند لزوما به این معنا نیست که وضعیت من از شما بدتر است،

وی یادآور شد:‌ماه همواره به خاطر بعضی کلیشه‌هایی که همیشه در گیرش هستیم با برتری می‌خواهیم ثابت کنیم که من بیشتر از تو می‌فهمم و تجربیاتم از تو بیشتر است؛ هرکدام از اینها باعث می‌شود که افراد یک قدم در گفت‌وگو از ما عقب تر بیایند و احساس امنیت نکنند و آن چیزی که می‌خواهند بگویند را راحت بیان نکنند.

امین تصریح کرد: فرد امن فردی است که حواسش به همه هست و این حواس جمع بودن نسبت به بقیه این را می‌سازد که شما نه تنها خودت تکیه گاه و پناه هستی بلکه از نظر کلامی هم این امنیت را در گفت‌وگو ایجاد می‌کنید.

این زبان شناس تصریح کرد:‌اگرموقعی که وقتمان باز است و کار خاصی نداریم حواسمان به اطرافیانمان باشد، کار سختی انجام نمی‌دهیم. وقتی در طول روز و تمامی مشکلاتمان به افراد نشان می‌دهیم که من حواسم به شما هست که با گفتن یک جمله یا عبارت می‌توانیم این مفهوم را برسانیم نشان می‌دهد که فرد امنی هستیم.

وی بیان کرد: شما در لحظه ممکن است با یک نفر احساس راحتی کنید و صحبت و درد دل کنید ولی نباید نگران این باشید که نکند بعدا حرف‌هایم جای دیگر علیه خود من استفاده شود یا اینکه نکند حرف‌هایم را جای دیگری بازگو کند.

امین گفت:‌افراد امن با کلامشان شما را آزار نمی‌دهند یعنی یکسری تیغ‌های کلامی را به روح و روان ما نمی‌زنند. ممکن است فرد احساس کند که من دارم شوخی می‌کنم و بگوید به دل نگیر، شوخی بود و کمی جنبه داشته باش ولی به این فکر نمی‌کند که من با این شوخی چه تیغ کلامی به روح روان طرف مقابل کشیده‌ام.

این زبانشناس خاطرنشان کرد: ما باید بفهمیم که تفاوت‌های فرهنگی و حساسیت‌های جنسی به چه صورت است و اینکه افراد از چه اقلیت‌هایی هستند یا چه ویژگی‌های فکری خاصی دارند.

وی بیان داشت:‌شناخت ما هرچقدر از طرف مقابل یا محیطی که در آن قرار گرفته ایم بیشتر باشد باعث می‌شود ملاحظات بیشتری نسبت به خودمان داشته باشیم.

امین درباره اینکه باید با آدم‌های غیر امین زندگی چگونه رفتار کنیم، تصریح کرد: باید نسبت خودمان را با افراد بسنجیم و هرچقدر نسبتمان با افراد نزدیک تر باشد؛ نسبت عاطفی تری با افراد داریم.

وی افزود: در قدم دوم باید بدانیم با چه ادبیاتی به فرد تذکر دهیم که نحوه کلام شما آزار دهنده است نه اینکه من فرد حساسی باشم بلکه ممکن است حساسیت‌های کلامی داشته باشم اما این روش بیان شما هم پر از کنایه و طعنه است و من اذیت می‌شوم.

این زبان شناس یاد آور شد:‌این نکته را نباید به این صورت بگوییم “تو فرد طعنه بزنی هستی و خیلی کنایه آمیز صحبت می‌کنی” افراد این را قبول نمی‌کنند بلکه باید مثال بزنید شاید مثال آوردن و مصداق گفتن می‌تواند افراد را متوجه آن فضا و آن بافت بکند و راحت تر افراد اشکالشان را می‌پذیرند.

وی متذکر شد:‌مثال زدن موقعیت را برای افراد تفسیر و تصویر می‌کند و خیلی از افراد را راحت تر به این می‌رساند که این ویژگی من مورد پسند افراد نیست و من را به فرد نا امنی تبدیل کرده است. نا امن بودن ارتباطات فرد را کم می‌کند و اگر ارتباط کم شود فرد ایزوله می شود و این با نیاز به ارتباط برقرار کردن انسان منافات دارد.

امین افزود:فرایند دیده شدن ما را به وجد می‌آورد و به ما زندگی و انرژی می‌دهد. ما در دیدار یکدیگر و اینکه نشان دهیم که چقدر هوای همدیگر را داریم و می‌توانیم انرژی بگیریم.

این زبان شناس خاطرنشان کرد: مسیر ارتباط موثر از نظر کلامی و غیر کلامی مسیر تمرین کردن است؛ یعنی ممکن است ما خیلی از حرف‌ها را درست بزنیم اما در مسیری که قرار می‌گیریم انجام آن حتی یک جاهایی از دستمان خارج می‌شود.

وی گفت:‌وقتی نتوانیم به درستی صحبت کنیم و اینکه انتظار داشته باشیم یک فرد تمامی این ویژگی‌ها را داشته باشد، یک ایده ال گرایی دور از ذهن است که بیشتر ما را اذیت می‌کند.

این زبان شناس درباره راه‌های تبدیل شدن به انسان امن، گفت: ما اگر این مولفه‌ها را یادمان باشد و سعی کنیم روش‌های ذکر شده را انجام دهیم اهمیت آن را به خودمان یادآوری می‌کنیم و باعث می‌شود این مسیر امن بودن و امن نگه داشتن افراد را پایدار پیش ببریم.

امین اضافه کرد: یعنی فکر نکنیم همین که من به آدم امنی تبدیل شدم پس لزوما در همه ارتباطاتم موفق هستم و یا اگر شخصی را به‌عنوان یک آدم امن در زندگی دارم دیگر به مراقبت این قضیه نیاز ندارم و این باعث می‌شود از مسیر خارج شود.

وی ادامه داد:‌بعد از یک مدت ببینیم همان فردی که چندی پیش دوست،همسر و رفیق و همراه امن من بود دیگر به آن شرایط نیست و ویژگی‌های سابق را ندارد؛ این نشان می‌دهد که ما از آن شرایط مراقبت نکرده‌ایم.

امین تصریح کرد: یک آدم امن نیاز به تقدیر، تشکر و برون ریزی احساسات دارد و همان طور که یک فرد درون‌گرا ممکن است همه جا نتواند صحبتش را بگوید به محض اینکه در مراوده با یک آدم امن قرار می گیرد، خیلی راحت تر می‌تواند حرف‌هایش را بزند.

امین ادامه داد: امن بودن یک طرفه لزوما به شرایط پایدار این قضیه کمکی نمی‌کند و آن را تقویت هم نمی‌کند؛ در برقراری ارتباط با آدم‌های امن، آنها می‌دانند که چه زمانی باید فقط گوش شنوایی برای ما باشند و چه زمانی باید احساساتشان را با ما اشتراک بگذارند.

این زبان شناس افزود:‌وقتی چنین رفتارهایی را از انسان‌های امن می بینیم باید ما هم به صورت متقابل انسان امنی برای آنها باشیم.

وی یادآور شد: انسان‌ها از خوب بودن خیلی زود خسته می‌شوند و برای اینکه این کار را تقویت کنیم، اگر انسان امنی داریم نباید خسته‌اش کنیم و یک جایی همه تلاشتان را می‌کنید اما احساس می‌کنید قدر شما را نمی‌دانند و احساس می‌کنید انگار شمارا نمی‌بینند.

امین متذکر شد: این اولین جایی است که این قضیه از مسیرش خارج می‌شود و ما درگیر یکسری رابطه‌های سمی می‌شویم و می‌گوییم جایی که قدر خوبی مرا نمی‌دانند چرا باید خوب باشم. باید قدر آدم‌های خوب را بدانیم و نباید آنها را از خوب بودن و امن بودنشان پشیمان کنیم.