هفته دولت فرصتی مناسب برای بیان عملکرد دستگاههای اجرایی و نهادهای مهمی همچون معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری است. در این دولت نگاه به حوزه زنان و خانواده متفاوت شد؛ رسیدگی به وضعیت اشتغال بانوان، توانمندسازی بانوان، توجه به زنان سرپرست خانوار با جامعه آماری حدود چهار میلیون نفر، اجرای طرحهای کسب و کارهای خانواده محور در ۲۱ استان، تفاهمنامههای مختلف برای ارتقای جایگاه بانوان در دستور کار قرار گرفت و بسیاری از این طرحها زمینه اجرایی پیدا کرد.
توجه به فعالیت حوزه بانوان در ۲ سال فعالیت دولت مردمی سیزدهم با نگاههای آماری بهتر نمایان میشود زمانی که در این مدت تنها در حوزه اشتغال برای زنان سرپرست خانوار سه هزار و ۶۰۰ فرصت شغلی ایجاد شده خود گواه محکمی بر عزم این دولت برای حل مشکلات و چالشهای این بخش از فعالیتها است.
ایجاد این میزان فرصت شغلی با کمک کارآفرینان برای زنان سرپرست خانوار با نگاه مردمی دولت و صاحب شغل شدن این بانوان گام بزرگی در راستای توسعه فعالیتهای حوزه اشتغال در حوزه زنان و خانواده به شمار میرود اما این نگاه به فعالیتهای کسب و کارهای خانواده محور از سوی دولت سیزدهم همچنان ادامه دارد و قرار است برای اشتغال پایدار بانوان سرپرست خانوار تا چهار سال مستمر باشد.
ایجاد طرح کسب و کارهای خانواده محور در ۲۱ استان
ایجاد طرحهای کسب و کارهای خانواده محور در ۲۱ استان برای حمایت از زنان سرپرست خانوار، بستر توسعه فعالیتهای اقتصادی برای بانوان را فراهم کرده است زیرا بانوان ایران با داشتن ظرفیتهای بسیار بالا، همیشه در همه صحنهها پیشگام و پیشقدم بودهاند و این بار در سنگر اقتصادی، نمایان شدهاند.
زنان پیشرو، پویا، فعال و توانمند در عرصههای اقتصادی امروز بیش از ۱۳ درصد مشارکت اقتصادی در جامعه دارند که باید با ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر در راستای افزایش این مشارکتها گامهایی برداشته شود زیرا وجود هزاران زن کارآفرین در عرصههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، علمی، هنری و کارآفرینی گواه بر همین مساله است.
زنان سرپرست خانوار یکی از بزرگترین مشکلات خود را نداشتن ضامن برای دریافت تسهیلات میدانستند که با روی کار آمدن دولت سیزدهم و برگزاری ستاد ملی زن و خانواده، ۶ مصوبه مهم شامل تشکیل صندوق ضمانت زنان سرپرست خانوار، ارتقای ساختار معاونت و مشاوران مرتبط با معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری، طرح تدوین بازآرایی وضعیت اشتغال بانوان، طرح پیشنهادی در حوزه کاهش آسیب طلاق به کمک مشاوره زوجین نوپا، نظام واره شغلی زنان، نظام جامع آماری زن و خانواده و تشکیل کارگروه زنان، سلامت و امنیت را به تصویب رساند.
با تصویب صندوق ضمانت تسهیلات زنان سرپرست خانوار اکنون دولت به عنوان ضامن این بانوان برای ایجاد فرصتهای شغلی با استفاده از تسهیلات بانکی است تا بخش اعظمی از این بانوان بتوانند با دریافت تسهیلات و ایجاد اشتغال، برای خود و خانواده درآمدهایی در عرصه فعالیت کاری خود داشته باشند.
تامین اعتبار صندوق ضمانت برای تسهیلات اشتغالزایی زنان سرپرست خانوار اکنون با همکاری صندوق توسعه تعاون و با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ۶۰۰ میلیارد ریال رسیده است که بانوان درخواست دهنده تسهیلات میتوانند با دریافت تسهیلات فرصت شغلی برای خود ایجاد کنند. البته بناست که این میزان اعتبار روند افزایشی هم داشته باشد.
ارائه تسهیلات اشتغال و فرزندآوری به زوجین روستایی متولد دهه ۶۰
با توجه به اینکه بسیاری از زوجین دهه ۶۰ از فرصتهای شغلی و بازار کار مناسب بهرهمند نیستند به همین منظور در دولت سیزدهم نگاه به این زوجین چندین برابر شده است و اخیرا در قالب تفاهمنامه همکاری با معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم کشور بر اعطای تسهیلات اشتغال به این زوجین تاکید شده است.
براساس اقدامات صورت گرفته در این دولت تسهیلات اشتغال ۲۰۰ میلیون تومانی قرض الحسنه با کارمزد چهار درصدی در اختیار زوجین روستایی متولد دهه ۶۰ قرار میگیرد هدف از ارائه این نوع تسهیلات جلوگیری از افزایش سن ازدواج، تسهیل اجرای سیاستهای جوانی جمعیت و فرزندآوری، کمک به شناسایی، جذب،آموزش و نگهداشت دانشآموزان بازمانده از تحصیل و اجرای برنامههای مشترک برای توانمندسازی اقتصادی زنان در راستای اجرای طرحهای اشتغالزایی تولید محور است.
تشکیل تعاونیها در قالب تشکلهای بانوان
یکی دیگر از برنامههای در دست اقدام حوزه زنان و خانواده حمایت از تعاونیهای حوزه بانوان است که قرار است تعاونیهایی در قالب تشکلهای زنان شکل گیرد و از این طریق بانوانی که در عرصه اقتصادی و تولیدی فعالیت دارند بازاری برای صادرات تولیدات خود داشته باشند.
البته تقویت بازارها و بازارچههای حوزه بانوان برای امکان صادرات تولیدات زنان سرپرست خانوار و دیگر بانوان فعال در عرصههای اقتصادی و تولیدی در دستور کار قرار گرفته تا با حمایت وزارتخانههای اقتصاد و صنعت، معدن و تجارت این موضوع به صورت جدی پیگیری شود.
تصویب کلیات لایحه پیشگیری از آسیبدیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوء رفتار
کلیات لایحه پیشگیری از آسیبدیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوء رفتار روز بیستم فروردین ۱۴۰۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که نمایندگان با ۱۹۰ رأی موافق، ۴۵ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۴ نماینده حاضر با کلیات این لایحه موافقت کردند.
متن اولیه لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت، در معاونت امور زنان و خانواده دولت دهم تهیه و تدوین و برای تصویب به دولت ارسال شد اما نظر به ماهیت قضایی آن در جلسه کمیسیون لوایح از دستور کار دولت خارج شد. این لایحه دوباره در دولت یازدهم در دستور کار قرار گرفت و با تشکیل چهار کارگروه تخصصی، متن آن بازخوانی، اصلاح و تکمیل و سپس اسفند سال ۹۵ برای تصویب تقدیم دولت شد.
لایحه با تصمیم دولت در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۹۶ از کمیسیون لوایح دولت نظر به ماهیت قضایی آن به قوه قضاییه ارجاع شد تا آن قوه نظر موافق خود را در مواد مربوطه اعلام کند و از اردیبهشت ۹۶ تا شهریور ۹۸ لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت در قوه قضاییه ماند و در نهایت با پیگیری دولت و تشکیل جلسات مشترک با قوه قضاییه با عنوان لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت به دولت بازگشت.
کمیسیون لوایح دولت این لایحه را در دستور قرار داد و در جلسات متعدد با دعوت از نمایندگان دستگاه های اجرایی و قضایی ذیربط و کارشناسان و صاحبنظران مرتبط، متن لایحه را بررسی، اصلاح، تکمیل و تصویب کرد، سپس لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت در دی ماه ۹۹ به تصویب هیات دولت نیز رسید و تقدیم مجلس شورای اسلامی شد. این لایحه پس از حدود ۵ ماه که از سوی مجلس شورای اسلامی اعلام وصول نمیشد، با پیگیریهای مجدانه دولت سیزدهم بالاخره در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ اعلام وصول و با قید یک فوریت به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ارجاع شده است.
برخی طرحهای اجرایی حوزه زنان و خانواده در دولت سیزدهم
در حوزه زنان و خانواده اقدامات و برنامهریزیهای بسیار مطلوبی صورت گرفت که توجه به پستهای مدیریتی در سطوح عالی، میانی و اجرایی در عرصه تصمیمگیری، افزایش مشارکت اقتصادی بانوان، حمایت از بانوان کارآفرین، تدوین طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار، پیگیری جدی برای تصویب لایحه حفظ کرامت بانوان و منع خشونت علیه زنان، نگاه ویژه به حوزه اشتغال و کارآفرینی، افزایش ۵۰ درصد بودجه زنان خانواده، رونمایی از اطلس جامع زنان و خانواده، تخصیص یک درصد اعتبار دستگاهها به حوزه زنان و خانواده با تصویب دولت و ارائه چهار نوع تسهیلات به زوجهای دهه شصتی از جمله این اقدامات است.
اجرای طرحهای توانافزایی اشتغال با محور زنان روستایی و عشایری، اجرای شبکه کسب و کارهای پایدار خانواده محور به منظور اتصال کارجویان به صاحبان کار و بازار، امضای تفاهمنامه مشترک همکاری معاونت با بانک رفاه، بانک امید و کارآفرینی و صندوق ضمانت سرمایهگذاری تعاون با هدف تسهیل برخورداری زنان سرپرست خانوار و زنان خودسرپرست از تسهیلات اشتغال و پوشش بیمه تأمین اجتماعی برای زنان سرپرست خانوار از دیگر اقدامات دولت در امور بانوان بوده است.