گشت ارشاد بر اساس آخرین مصوبه شورای عالی انقلای فرهنگی در روزهای آخر دولت آقای خاتمی به تاریخ چهارم مرداد ماه ۸۴ بود و این مصوبه با روی کار آمدن آقای احمدی نژاد شکل اجرایی گرفت . هدف از این کار « گسترش فرهنگ عفاف» است و از جمله نهاد های دست اندر کار در این امر وزارت کشور ٬ نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات هستند . این گشتها از همان اوایل ورود به سطح شهر و ورود به موضوع پوشش زنان با مقاومت مردمی روبرو بودند و تغییر نام این گشت ها و تعریف چند وظیفه دیگر مبنی بر تأمین امنیت اجتماعی نیز نتوانست وجه تخریب شده این گشتها ها بواسطه برخورد نامناسب و بعضا تهاجمی آمران را مرمت کند تا آنجا که با برخورد با مهسا امینی در جریان بازداشت توسط گشت ارشاد و مشاهده مرگ او از طریق اخبار و شبکه های اجتماعی موجی از اعتراضات اجتماعی در بسیاری از شهرها، شکل گرفت ٬ که گویی خشم پنهان برخوردهای غلط در این سالها فرصتی برای ابراز وجود پیدا کرد . و اگر چه فرصتی برای طرح مطالبات از اقتصادی تا مخالفین را ایجاد کرد ٬ اما حداقل حالا باید بر همگان روشن شده باشد که چگونه بهکارگیری شیوههای غلط در مواجه با خطاهای رفتاری و اجتماعی بهسرعت بهضد اهداف خود تبدیل میشود.
یک بررسی اجمالی در رابطه با فعالیت چندین ساله گشت ارشاد که هزینه های کمی نیز برای ملت به همراه نداشته نشان می دهد ٬ این روش برخورد حکومتی با پدیده فرهنگی نهتنها از میزان بدحجابی در جامعه نکاست بلکه موجب واکنش شدید و گسترش کم حجابی در بین نسل های مختلف از خانم ها شد. و باز نیز نهادهای امنیتی انتظامی منجمله پلیس قرار است در گیر برخورد با این موضوع اجتماعی شوند تا با روشهای جدید بتواند آن را مهار کند. یکی از اشتباهات مکرر در طول این سالها این است که پوشش و حجاب یک مسئله اجتماعی و یک موضوع اخلاقی است و لذا دستگاهایی ساختار انتظامی و امنیتی دارند قادر به حل این موضوع اجتماعی نیستند و تا به حال بایستی این آگاهی شکل می گرفت و راه غلط گذشته بواسطه این آگاهی تکرار نمی شد .حتی اگر عده ای اصرار بر امنیتی کردن موضوع پوشش دارند که ممکن است با روش های غلط به موضوعات امنیتی نیز کشیده شود ٬ همانگونه که در گذشته اینچنین شد .
حالا اما برای یکبار هم شده که دستگاهای مسئول باید به این آیه قرانی در رابطه با لزوم روش های احسن در امر به معروف و ترویج منش های اخلاقی رجوع کنند آنجا که خداوند امر میکند :
ادْعُ إِلَی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ/ آیه ۱۲۵ سوره نحل ایعنی: با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنان به [شیوه ای] که نیکوتر است مجادله نمای در حقیقت پروردگار تو به [حال] کسی که از راه او منحرف شده داناتر و او به [حال] راهیافتگان [نیز] داناتر است.
سه روش در آموزه قرآنی برای جذب و ارشاد:
خواندن با حکمت یعنی عقل ٬ علم و استدلال
پند و اندرز به بهترین شیوه ممکن و مجادله به بهترین وجه از آنجا که در صورت تحقیر و برخورد نامناسب ممکن است طرف مقابل در عقیده اش راسخ تر شود و باطلی احیاء شود( خلاصه تفسیر المیزان).
لذا یک باز نگری اساسی و با نگاه فرهنگی و مبتنی بر شیوه های مورد تاکید خالق برای مخلوق انسانی می تواند هم جامعه را به آرامش بیشتری کمک کند و هم از شکل گیری اعتراضات مجدد جلوگیری کند/زینت اسدیان